Memleket Partisi Genel Başkanı Muharrem İnce, cumhurbaşkanlığı adaylığından çekilme kararı almıştı. Sonrasında kendisine verilen oyların geçerli sayılıp sayılmayacağı soruları sorulmaya başlandı. Son dakika haberine göre, Muharrem İnce’nin oylarının geçersiz sayılmayacağı açıklandı. Ancak bu durumun hukuksal bir dayanağı olmadığından olası sonuçları açısından hala tartışılmaya devam ediyor.
Dr. Volkan Aslan, yurtdışında sandıkların açık olduğu sırada İnce’nin adaylığı devam ettiğinden, İnce’nin yurtdışında aldığı oyların geçerli sayılması gerektiğini belirtti. Bunun yanı sıra, 14 Mayıs’ta adaylığı olmadığı için de o gün kullanılan oyların da geçersiz olarak kabul edilmesi gerekiyor. Rezan Epözdemir de bu konu ile ilgili yasaya göre oy pusulaların değişemeyeceğini, oyların geçerli sayılmasına dair herhangi bir hukuksal dayanak olmadığını söyledi.
14 Mayıs seçimlerine üç gün kala parti il başkanı Muharrem İnce’nin cumhurbaşkanlığı adaylığından çekileceğini açıklaması bazı soru işaretlerini de beraberinde getirdi.
Hem İnce’ye yurt dışında verilen oylar hem de sandık değişmezse sandık değişir mi ve İnce’ye giden oyların akıbeti ne olur? Bu oylar geçerli mi geçersiz mi olacak?
Pusula Değişmeyecek
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Millet İttifakı adayı Kemal Kılıçdaroğlu ve ATA İttifakı adayı Sinan Oğan’ın mücadelesi devam ederken, Muharrem İnce sandıktaki yerini koruyacak. Edinilen bilgiye göre İnce’nin oyları geçersiz olarak kabul edilmeyecek.
“Hukuki Sonuç Yok”
Cumhurbaşkanlığı Seçimi Kanunu’nun 12. maddesinde şöyle deniyor: “İlk oylamada yapılacak kesin aday listelerinin Resmî Gazete ‘de yayımlanmasından saat 17.00’ye kadar yapılacak listeden ayrılmaların yaşanması seçim zamanı değişikliğe sebep olmaz.” Hükmü hatırlatılarak, oy pusulasında değişiklik olmayacağı ve İnce’ye verilen oyların geçerli sayılarak tutanağa geçirileceği açıklandı.
İnce’nin adaylıktan çekilmek için Yüksek Seçim Kurulu’ndan tebligat almasına gerek olmadığı, çekilme kararının hukuki bir sonucu olmadığı yinelendi.
Avukatlar Ne Yorum Yapıyor?
Hukuk Fakültesi İstanbul Öğretim Üyesi Volkan Aslan:
“Yurt dışında geçerli, yurt içinde geçersiz sayılabilir”
Aday listelerinin kesinleşmesinden sonra adaylıktan çekilen adaya verilen veya verilecek oyların sonucuna ilişkin Cumhurbaşkanlığı Seçimi Kanunu’nda veya başka bir kanunda açık bir düzenleme yoktur. Cumhurbaşkanlığı Seçim Kanunu m. 12’ye göre “Kesin aday listelerinin Resmî Gazete ‘de yayımlanmasından seçim günü saat 17.00’ye kadar birinci tur oylamada yapılan listelerdeki gerilemeler değişiklik gerektirmez.”
Yüksek Seçim Kurulu’nun 14 Mayıs 2023 seçimlerinde cumhurbaşkanlığına aday olma usul ve esaslarını belirleyen kararında da benzer bir dil kullanılmıştı: “Kesin aday listelerinin Resmî Gazete ‘de yayımlanmasından sonraki seçim günü saat 00.00’da ölüm veya adaylıktan çekilme sonucu meydana gelebilecek kesintiler, kesin aday listesinde değişiklik yapılmasını gerektirmez.”
Görüldüğü gibi Muharrem İnce’nin adaylıktan çekilmesi gerek kanunda gerekse Yüksek Seçim Kurulu kararında öngörüldüğü üzere isminin sandıktan çıkarılmasını gerektirmiyor. Ancak, adaylıktan çekilen bir kişi için verilecek oyların geçerli olup olmayacağına dair kanunlarda herhangi bir hüküm de bulunmuyor.
298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 101. ve 102. maddeleri oy pusulalarının geçersiz olduğu veya dikkate alınmadığı halleri düzenlemektedir. Bu çerçevede oy pusulalarının genel olarak zarar görmesi, oyunun kime verildiğinin karıştırılması veya zarfa başka şeyler konulması geçersizlik sebebi olarak değerlendirilmektedir. Bu nedenle listeler kesinleştikten sonra adaylıktan çekilip de sandıkta kalanlara verilecek oyların geçersizliğine ilişkin mevzuatta açık bir düzenleme bulunmamaktadır.
