Dünya Sağlık Örgütü’nden uyarı bu kez milyonlarca kişi tarafından uygulanan bir yanlışı ortaya çıkarıyor. Özellikle kilo kontrolü sorunu yaşayan bireylerin kullandıkları şekersiz tatlandırıcıların vücut sağlığını ilerleyen dönemlerde tehdit ediliyor. Şekersiz tatlandırıcılar sanıldığı gibi diyet ürünleri olmamalarının yanında tüketilmeleri durumunda diyabet başta olmak üzere kardiyovasküler birçok hastalığında tetikleyicisi olabiliyor.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından yayınlanan bilgi kılavuzu bu kez kilo kontrolü nedeniyle şekersiz tatlandırıcı kullanan milyonlarca vatandaşı ilgilendiriyor. Kılavuza göre DSÖ açık olarak şekersiz tatlandırıcıları kullanmanın doğru bir eylem olmayacağını vurguluyor. Dünya Sağlık Örgütü bulaşıcı olmayan hastalıklar ve özellikle kilo kontrolü yapmak isteyenlerin risklerin azaltılması yönünde kullandıkları tatlandırıcıların ileride çok daha büyük sağlık sorunlarına neden olabileceğini açıkladı.
Şeker İçermeyen Tatlandırıcılar İşe yaramıyor
DSÖ’ya göre şeker içermeyen tatlandırıcılar işe yaramıyor ve yetişkin ve çocuklarda vücut yağını azaltmıyor. Özellikle kilo kontrolü için tüketilmelerinde uzun vadede vücut yağı endeksine hiçbir etkileri olmadığı gözlemlendi. Yapılan testler sonucunda ortaya çıkan kanıtlar sistematik olarak kullanılan tatlandırıcıların uzun dönemde çok daha büyük risklere yol açtığını ortaya koydu.
Yayınlanan kılavuzda yetişkinlerde diyabet ve kardiyovasküler hastalıklara neden olabileceği hatta ileri seviye kullanımlarda ölüm riski taşıdığı da vurgulanıyor. Şeker içermeyen tatlandırıcıların önceden diyabet riski bulunan kişiler için bir ürün olduğunun altını çiziyor. Şeker içermeyen tatlandırıcıların tümüne karşı verilen bu savaş içerisinde sentetik, doğal oluşmuş veya değiştirilmiş tüm ürünler yer alıyor.
Kılavuzda yer alan bilgilere göre şeker içermeyen tatlandırıcılar yüksek kalori içermektedir. Bunun yanında diş macunu, kremler ve ilaçlar gibi içinde şekersiz tatlandırıcı bulunan hijyen ve kişisel bakım setleri bu kategoriye alınmamaktadır. Uzmanlar son olarak şekersiz tatlandırıcıların diyet ürünü olmadığını belirtirken uzun süreli kullanımında tam tersi kilo aldırıcı bir etkisi olabileceğini belirtiyor. Şekersiz tatlandırıcılar yerine meyve, şekerli ve şekersiz yiyecekler ve doğal içecekler tüketilebileceği bunun kilo kontrolünde çok daha elverişli olduğunun altını çiziyorlar.
Avrupa’da 3 Çocuktan 1’i Fazla Kilolu
Dünya sağlık örgütü tarafından yayınlanan obezite seviyelerine ilişkin rapor özellikle ilkokul çocuklarının 3’te 1’inin normal kilolarının çok üstünde olduğunu ortaya çıkardı. Kimyasal ürünlerin tüketilmesinin obezite ile savaşı geriye düşürdüğünün altını çizen DSÖ topyekün bir savaşa girilmemesi durumunda her şey için çok geç olacağını belirtiyor.
Yayınlanan Dünya Obezite Atlası 2023 ile 53 ülkede yapılan araştırmalar obezitenin geleceğin en büyük tehlikelerinden biri olduğunu gösteriyor. Özellikle 2035 yılına kadar erkeklerin %60’a yakınının kızların ise %75’e yakınının obezite veya aşırı kilolulukla karşı karşıya kalacağı görülüyor. Bu rakamlar 17 milyon erkek ve 11 milyon kızı ilgilendirirken üçlü bir eylem planı ile sorunun önüne geçilebileceği görülmektedir. Bu eylem planına göre Öncelikli olarak önlemek gelmektedir. Önlemek her zaman iyileştirmekten daha kolay ve sağlıklı bir yoldur. Bir diğer plan ise tüm yiyecek – içecek sanayisinin en baştan düzenlenmesi olurken bir diğer fiziksel aktivitelerin tüm yaş gruplarına göre teşvik edilebilirliğini kapsıyor. Çocuk obezitesi konusunda ise hamilelik döneminden itibaren tedbirler alınması gerektiğini ileten DSÖ erken çocukluk döneminin de çok önemli olduğunu ve ailelerin iyi beslenmeye odaklanmasının zamanı geldiğini söylüyor.
Obezite İle Savaş
Günümüzün en büyük sağlık sorunları arasında kabul edilen obezite gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde gözlemlenmektedir. En doğru ifadesi ile bedenin yağ kütlesinin normal kütlesine göre fazla olması ve bu oranın aşırıya kaçması olarak tariflenebilir. Obez olup olunmadığı boy ve kilo oranına göre belirlenmektedir. Bu oranın aşırı artması sonucunda obezite teşhisi konulmaktadır.
Obezite ile savaş günümüzde bireyler için anne karnında başlaması gereken bir olgudur. Beslenmenin anne karnında başladığı ve ileride devam ettiği düşünüldüğünde insanın doğru ve sağlıklı olarak büyüyebilmesi için doğru zamanlarda doğru gıdaların gereken miktarda alınması gerekmektedir. Obezite ile savaşın ilk kuralı karın doyurmanın veya açlığı bastırmanın doğru beslenme yolu olmadığının anlaşılmasıdır.
Her bireyin yaptığı işe ve beden durumuna göre günlük olarak belli bir enerji miktarına ihtiyaç vardır. Sağlıklı bir yaşam için günlük harcanan enerji ile alınan enerji miktarlarının dengede olması ve birbirini desteklemesi gerekmektedir. Uzmanlar bireylerin ağırlıklarına göre ortalama tüketilmesi gereken enerji miktarlarını paylaşmaktadır. Tüketilmemesi gereken gıdalar (fast food, şekersiz tatlandırıcılar, paketli ürünler vb…) dikkate alındığında vücuda alınan enerji doğru eylemler sonucu gün sonunda yakılabilmektedir. Gün sonunda yakılmayan enerjilerin ise yağa dönüştüğünü unutmamak gerekiyor.
Bunun yanında mutlaka vücut hareketliliğinin artması gerekmektedir. Normal bir yürüyüş veya sporsal faaliyetler vücuda alınan fazla enerjinin yakılmasına neden olacaktır. Küçük yaşlardan itibaren çocukların çeşitli egzersiz faaliyetlerine alıştırılmaları ve bunu bir yaşam biçimi haline dönüştürmeleri de ailelerin elindedir. Doğru beslenme, sağlıklı yiyecekler ve egzersiz yanında toplumun bilinçlendirilmesi obezite ile mücadelenin kahramanlarıdır. Gereklilik nedeniyle değil bir yaşam biçimi haline dönüştürülmesi gereken bu üç olgu sağlıklı bir toplumun önünü açacaktır.
Kaynak : (DHA)
